Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen ile Saraçoğlu Mahallesi restorasyon projesi konusunda bir kez daha, bu defa yüz yüze görüştük. İlk değerlendirmesine gelen tepkiler üzerine, belediye olarak konumlarına açıklık getirmek istediğini ve ruhsat verdikleri restorasyon projesi için geliştirdiği kamusal nitelikteki önerilerini anlattı.
★★★
Geçen hafta boyunca Mimarlar Odası başta olmak üzere birçok kurum ve oluşumla yararlı görüşmeler yaptığına değinen Taşdelen’in değerlendirmelerini -yerden kazanmak için sorularımı yazmadan -paylaşıyorum:
SARAÇOĞLU GÖZBEBEĞİMİZ: Saraçoğlu Mahallesi Cumhuriyet mirası, gözbebeğimiz bir bölge. Süreç şeffaf yönetilmiyor. Bunun sonucunda ağaçların kesileceği, mahallenin tümden yıkılacağına varan spekülasyonlar çıktı. İşin sahipleri kamuoyunu bilgilendirmeyince, belediyemize de eleştiriler gelince biz “Belediye olarak neye ruhsat verdik”, bunu şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşmayı görev bildim
BÜYÜK MÜCADELE VERİLDİ: Saraçoğlu Mahallesi için uzun yıllardır büyük mücadele veriliyor. Hem odalar, meslek örgütleri hem de Çankaya Belediyesi. Babamdan (Doğan Taşdelen) başlayarak 30 yıla yaklaşan mücadelede biz başarılı olduk. Sit koruması kaldırılmak istendi. Yıkmak, gökdelenler dikmek istediler. Korunmasında direttik. Mücadele eden her kuruma, her Ankaralıya teşekkür ediyorum.
KAPSAM DIŞI İŞ YAPILIRSA: Buraya ne yaptığımızı iyi anlatmamız lazım ki, onun dışında işlem yapılırsa karşı çıkılacağı da iyi bilinsin. Biz ne yaptık? Burası sit alanı. Koruma Kurulu kararı var. İlave yapı veya yıkım söz konusu değil. Verdiğimiz ruhsat, buradaki bütün tescilli binaların, tescilli ağaçların, okulun korunduğunu teyit eden bir ruhsat. Şunun altını çizeyim: Aksine bir yargı kararı olmadıkça, idari olarak bu ruhsatı vermek durumundayız.
EKSİKLİK, ŞEFFAFLIK: Ama önemli bir eksiklik var: Projenin sahibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Ankara için bu kadar önemli bir konuda daha katılımcı, şeffaf bir süreci yürütmeleri gerekiyor. Kafalarda soru işareti kalmayacak bir süreç çalıştırılmalı.
YAKIN TAKİPTEYİZ: Kamuoyunda bir rahatsızlık da şu: Restore edilmekle birlikte sonrasındaki kullanımlar konusunda soru işaretleri var. Biz Çankaya Belediyesi olarak Saraçoğlu Mahallesi’nde bu restorasyonun dışında süreci çok yakından takip edeceğiz. Bu restorasyon ruhsatı dışında başka bir şeye izin vermeyeceğimiz çok açıktır.
SOMUT ÖNERİLER: Restorasyon sadece binaların korunmasıyla sınırlı olmamalı. Saraçoğlu’nun tarihinin, oradaki yaşanmışlıkların, hatıraların da korunması lazım. İşin en mühim kısmıdır bu. Bu konuda önerilerim var:
■ Namık Kemal Ortaokulu kamuoyundan gelen talep doğrultusunda okul olarak kalmaya devam edebilir, etmelidir. Çocuk sesleri oranın bir parçasıdır.
■ Projenin bir etabı konut. Saraçoğlu’nun en büyük özelliği Cumhuriyet’in ilk toplu konut projesi olmasıdır. Projenin konut tarafı, yine devlet lojmanı olarak kullanılmaya devam edebilir.
■ Orada bazı konutların içi 1940’larda yapıldığı şekliyle birebir restore edilebilir. Örnek daireler yapılarak Saraçoğlu nesillere tarihsel olarak aktarılıp yaşatılmış olur. İnsanlar orada gezebilir, geçmişi hissedebilir.
KENT MÜZESİ: Ticari ofis olarak planlanan alan var projede. O bloklardan biri Ankara Kent Müzesi olabilir. Başkentimizin en büyük ihtiyaçlarından biri. Hem Saraçoğlu hem 1923’ten itibaren Cumhuriyet mimarisini anlatan bir kent müzesi yapılabilir. Saraçoğlu bunun için en uygun yerdir. Ofislere ayrılan yerlere kamu kurumları taşınabilir.
HEDEF GELİR OLMAMALI: Namık Kemal Ortaokulu binası okul olarak devam ettiğinde, yeni yapılacak konutlar devlet lojmanı olmayı sürdürdüğünde siz tarihi de yaşatmış olursunuz. Tüm bunların dayandığı temel yaklaşım bizce şu olmalı: Saraçoğlu’nu gelir getiren bir proje olmaktan çıkarıp, Ankara’nın tarihine, kültürüne merkezlik yapacak bir kamusal anlayışa taşımak gerekiyor.
